ذهن انسان به طور معمول طوری طراحی نشده که بتواند هرج و مرج‌های فضای اطراف خود را به راحتی مقابله کند چون هر یک از حواس در ظرف یک لحظه محرکی را از دنیای بیرون دریافت می‌کنند و همین امر می‌تواند تمرکز انسان را به راحتی مختل کند. ده راهکار برای تقویت قدرت توجه و تمرکز را بیان میکنیم :

1. به فعالیتی بپردازید که توجه شما را بصورت فعالانه درگیر کند : در طول روز، سعی کنید مدت زمانی را به فعالیت هایی اختصاص دهید که انجام آنها نیاز به توجه و تمرکز فعال دارد. برای مثال تماشای تلویزیون که متاسفانه در برنامه های روزانه ی بسیاری از افراد سهم زمانی قابل توجهی را به خود اختصاص می دهد فعالیتی است که با ارائه ی همزمان تصاویر و اصوات فرصت تلاش برای توجه و تمرکز بیشتر را که لازمه ادراک تفکر استدلال و حل مسله است از فرد بیننده می گیرد. این در حالی است که گوش دادن به برنامه های رادیو و تلاش برای دنبال کردن ذهنی صداها فعالیتی که به موجب ان بسیاری از کارکدهای مغز به ویژه توجه و تمرکز تحریک می شوند.
2. عوامل پرت کننده حواس را به حداقل برسانید : لطفا مزاحم نشوید برچسبی معروف است که در حین انجام کارهای روزانهی خود که نیاز به تمرکز دارند باید از ان استفاده کنید و ان را نه تنها پشت در اتاق کار خود بلکه روی سایر افکار مزاحمی بزنید که حواستان را از فعالیت در حال انجام پرت کرده توجه شما را مختل می کنند. برای مثال زمانی که مشغول درس خواندن هستید در اتاق خود را ببندید پرده ها بکشید و تلفن همراهتان را خاموش کنید و همواره یاداوری کنید که در این لحظه تنها حل تمرینات و مطالعه ی کتاب مهم است و اولویت دارد و مسائل دیگر می توانند منتظر بمانند.
3. به مغزتان استراحت دهید : شاید با خودتان فکر کنید که مغز هیچ گاه خسته نمی شود و می تواند ساعتها بدون وقفه کار کند. آیا تا به حال متوجه خستگی مغز خود شده اید و صدای خمیازه های آن را نشنیده اید؟ برای این کار تناه لازم است زمان هایی را به یاد اورید که احساس کرده اید دیگر نمی توانید اطلاعات قبلی را به یاد اورید فکر کنید و تصمیم بگیرید. این نشانه ها همان علایم خستگی مغز هستند که سعی دارند به شما هشدار دهند.  هر چقدر شدت این خستگی بیشتر باشد، مغزتان به استراحت بیشتری نیاز دارد. پس به خاطر داشته باشید که همواره در طی انجام فعالیت های روزانه استراحت های کوتاه مدتی برای خود در نظر بگیرید . ممکن است این استراحت ها یک خواب کوتاه یا زنگ تفریحی باشد که مغزتان به فعالیت تفریحی و مورد علاقه ی خود می پردازد.
4. با خودتان صحبت کنید : آرامش محیط و نبودن سروصدا به تمرکز شما بسیار کمک می کند اما گاه ممکن است انجام فعالیت در چنین شرایطی تاثیر عکس داشته باشد.  بدان معنی که سکوت باعث خواب الودگی و پرت شدن حواستان شود. به همین دلیل پیشنهاد می شود زمانی که مشغول انجام فعالیتی هستید که نیاز به توجه بالایی دارد و در عین حال یکنواخت است سعی کنید در مورد ان فعالیت با خودتان و با صدای بلند حرف بزنید.
5. از برچسب های رنگی استفاده کنید : مغز ما گاهی نیاز دارد پیام هایی مبنی بر دستورات قاطعانه در خصوص استفاده ی حداگثر از منابع توجه خود بشنود. برای این کار از برچسب های رنگی که ترجیحا زرد یا نارنجی هستند استفاده کنید با نگاه کردن به این برچسبهای رنگی می توانید به مغزتان در هدایت توجه کمک کنید.
6. برای خودتان هدف بگذارید و جایزه تعیین کنید : فعالیتی که بدون هدف انجام شود بدون شک پیشرفت قابل توجهی نمی کند و ممکن است مدت زمانی بیشتر از حد انتظار طول بکشد. برای انکه بتوانید کارهای روزانه ی خود را با تمرکز بالا و کمترین میزان حواس پرتی انجام دهید برای خود هدفگذاری کنید.
7. کنترل امور را به دست بگیرید : حتما برای شما هم این اتفاق افتاده است که در حین مکالمات روزمره احساس کرده باشید که اشباع شده اید و سرعت بالای ارائه ی اطلاعات شما را خسته می کند . زمانیکه چنین شرایطی پیش می اید قطعا حجم اطلاعاتی که در لحظه وارد مغزتان می شود به تدریج کم و حتی متوقف می شود برای انکه بتوانید مانع از بروز این اتفاق شوید از فرد گوینده بخواهید سرعت بیان گفتار خود را کاهش دهد و حتی مطلبی را تکرار کند.
8. بهترین زمان و بهترین مکان را انتخاب کنید : بازدهی افراد مختلف در ساعات روز با یکدیگر متفاوت است. شما می توانید افرادی را پیدا کنید که عملکرد مغزشان در ساعات اولیه ی صبح در بالاترین سطح ممکن است اما در مقابل افرادی هم هستند که در ساعات پایانی شب می توانند با انرژی و آمادگی فکری بیشتری فعالیت کنند. پس سعی کنید ساعات پربازده مغزتان را بشناسید و برنامه ی کارهای خود را بر اساس آن تنظیم کنید. نیکته ی دیگر انتخاب مکان مناسب برای انجام فعالیت های فکری است. زمانی که روی مبل راحتی شروع به درس خواندن می کنید مغز خود را بیش از انکه به سوی تمرکز بر مطالب درسی هدایت کنید تشویق به استراحت و خوابیدن می کنید. پس برای انجام هر کاری مکان مرتبط با آن را انتخاب کنید.
9. در هر لحظه از زمان تنها به انجام یک کار بپردازید : گاه خود را با بقیه مقایسه می کنیم و سرعت عمل خود را نسبت به دیگران می سنجیم. در حالی که این کار اشتباه است مغز هر فرد همانند اثر انگشتش منحصر به همان فرد است و با بقیه افراد هم از لحاظ ساختاری و هم کارکردی تفاوت هایی دارد. برخی از افراد می توانند بطور همزمان به انجام چندین کار بپردازند در حالیکه برخی دیگر تنها می توانند کارها را بطور متوالی و یکی پس از دیگری انجام دهند. اگر شما جزو دسته دوم هستید پس مغز خود را برای توجه همزمان به بیش از یک کار خسته نکنید.
10. مدیر خود باشید و از خود انتقاد کنید : یکی از وظایف مدیران نظارت بر روند اجرایی فعالیت هایی است که توسط کارمندان انجام می شود. این نظارت نه تنها بصورت پویا اناجم می شود بلکه در پایان نیز عملکرد نهایی ارزیابی می شود. یکی از مهم ترین راهکارهایی که توجه و تمرکز شما را در حین انجام کار افزایش می دهد ارزیابی پویایی است که در مورد خودتان انجام می دهید.

نکته اخر : برای موفق شدن در انجام هر کاری پیش از شروع از مغز خود بپرسید ایا به ان کار علاقه دارد؟ زیرا تنها در این صورت است که می تواند تمام توجه و تمرکز خود را صرف انجام آن کار کند.

منبع : کتاب مغزینه، توجه و تمرکز، انتشارات مهرسا، سال چاپ ۹۵